I . Terapia zaburzeń mowy prowadzona jest indywidualnie lub zespołowo w zależności
od rodzaju i stopnia nasilenia zaburzeń .
Ćwiczenia obejmują :
- pracę nad korygowaniem wymowy ( zaburzeń artykulacyjnych );
- pracę nad stymulacją świadomego języka , m.in. kształceniem form gramatycznych ;
- pracę nad bogaceniem słownika ( biernego i czynnego ).
Cała terapia składa się z dwóch zasadniczych etapów :
- wywołanie prawidłowego wzorca artykulacyjnego danej głoski ;
- utrwalenie tego wzorca w ciągu mownym ( wprowadzenie go poprzez szereg ćwiczeń do spontanicznej mowy dziecka ).
Metodyka ćwiczeń logopedycznych w nauczaniu prawidłowej artykulacji obejmuje :
- ćwiczenia usprawniające motorykę narządów mowy (język , wargi , podniebienie ,żuchwę) ;
- ćwiczenia prawidłowego połykania ;
- ćwiczenia słuchowe w różnicowaniu poprawnego i zaburzonego brzmienia ;
- ćwiczenia polegające na ustawieniu narządów mowy dla uzyskania prawidłowego brzmienia ( przy pomocy mechanicznej , np. szpatułką , palcem );
- ćwiczenia wykonywane pod kontrolą wzrokową ( lustro), kinestetyczną ( dotykiem ) i słuchową ;
- ćwiczenia umiejętności świadomego kierowania ruchami narządów artykulacyjnych;
- ćwiczenia usprawniające wymowę wyćwiczonych głosek w izolacji , w sylabie , w wyrazie , w zdaniu , w mowie potocznej ;
- gry i zabawy ćwiczące rozumienie i pamięć słuchową .
W przypadku jąkania zasady postępowania obejmują :
- prawidłowe oddychanie ;
- rozluźnienie napięcia mięśni narządów narządów mowy poprzez relaks i psychotera-pię ;
- regulacje tempa i rytmu mowy .
KLASYFIKACJA ZABURZEŃ MOWY
Dyslalię:
- wadliwe wymawianie jednej , wielu lub wszystkich głosek, np.,,r’’ języczkowe ;
- opuszczanie dźwięków , np.; krowa -kowa , stołek -tołek , kosz-ko;
- zastępowanie głosek innymi , np. koło -toło , szafa -siafa ,rower -jowej;
- mowa nosowa (nosowanie );
- brak głosek miękkich , np. pies-pes ;
- palatalizacja ( zmiękczanie głosek - ,,mowa dziecinna ’’), np.szczotka –ściotka ;
GRUPY TERAPEUTYCZNE
Brak dźwięczności w realizacji głosek dźwięcznych, wynikające z zaburzenia słuchu fonematycznego:
- brak głosek dźwięcznych :b,d,g, z, ż, ź np. zeszyt-seszyt ,dama-tama ;
- mylenie głosek dźwiekopodobnych, np: c-s , sz- cz i inne , np. sala-cala ( nie jest typową mowa bezdźwięczną , ale ma to samo podłoże ) ;
- duże trudności w pisaniu powyższych dźwięków .
Zniekształcenia niektórych głosek spowodowane słabą sprawnością narządów artykulacyjnych :
- zniekształcenia artykulacji niektórych głosek, szczególnie syczących i szumiących ;
- brak w ogóle niektórych głosek .
Zaburzenia analizy i syntezy słuchowej :
- rozpoznawanie dźwięków z wykorzystaniem bodźców niewerbalnych ,
- słuchu fonematycznego-wysłuchiwanie i różnicowanie akcentu, tempa, intonacji i
- czasu trwania głosek;
- zaburzenia rozumienia wypowiedzi ;
- ubogie słownictwo;
- trudności w budowaniu zdań i dłuższych wypowiedzi.
Jąkanie funkcjonalne wynikające z różnych przyczyn , np. z zaburzeń koordynacji
narządów : oddechowego, fonacyjnego i artykulacyjnego.
ćwiczenie pierwsze
ćwiczenie drugie